فیلترهای شنی و کربنی

برای حذف و جداسازی ذرات معلق در آب می‌توان از فیلترهای شنی استفاده نمود. این فیلترها در دو نوع ثقلی و تحت فشار ساخته می‌شوند. در فیلترهای ثقلی، آب از بالا وارد فیلتر شده و تحت نیروی جاذبه از میان بستر شنی عبور می‌کند، اما در نوع تحت فشار، آب به میان بستر فیلتر پمپ می‌شود. معمولاً فیلترهای شنی تحت فشار در سیستم‌های تصفیه آب بر دو نوع تند و کند بیش‌ترین کاربرد را دارند.
در امر تصفیۀ آب چنانچه کاهش کدورت و نیز طعم و بو، رنگ و … بصورت همزمان مدنظر باشد، از فیلترهای شنی و کربنی استفاده می‌کنند. در واقع فیلترهای شنی قادر هستند که ذرات معلق را تا قطر 50 میکرون از آب جدا کنند و فیلترهای کربنی نیز بدلیل ماهیت کربن فعال می‌توانند برای حذف مزه و بو، رنگ، مواد آلی و کلر آزاد مورد استفاده قرار گیرند. معمولاً بستر موجود در فیلترهای کربنی از نوع زغال کربن اکتیو گرانولی انتخاب می‌شود. در تصفیه‌خانه‌های آب، محل قرارگیری فیلترهای کربنی را بعد از فیلترهای شنی درنظر می‌گیرند تا آب خروجی از نظر رنگ و بو و طعم در حد قابل قبول باشد.

جنس ستون فیلترهای شنی و کربنی می‌تواند از نوع کربن استیل با پوشش اپوکسی و یا فایبرگلاس (FRP) باشد. فیلترهای تند تحت فشار بر حسب نوع بستر، به دسته‌های زیر طبقه‌بندی می‌شوند:
– یک بستره: فقط دارای یک لایه بستر سیلیسی با یک نوع دانه‌بندی تشکیل شده‌اند. در این نوع از بسترها معمولاً ذرات معلق موجود در آب فقط در قسمت بالایی بستر بدام می‌افتند و عملاً بقیه قسمت‌های بستر بدون مصرف باقی می‌مانند.
– دو بستره: لایه بالایی بستر از جنس آنتراسیت و لایۀ پایینی از جنس سیلیس با دانه‌بندی ریز انتخاب می‌شود.
– چند بستره: در این نوع از فیلترها از سه و یا گاهی بیشتر از سه لایه بستر برای حذف ذرات معلق موجود در آب استفاده می‌شود. این لایه‌ها به ترتیب از بالا به پایین عبارتند از: آنتراسیت، سیلیس و گارنت. فرآیند حذف در این نوع از فیلترها با بیش‌ترین بهره‌وری توأم می‌باشد.

نحوه عملکرد:
بر حسب مقدار دبی و ظرفیت مورد نظر، می‌توان از فیلترهای افقی و عمودی استفاده نمود. در واقع بیش‌ترین کاربرد فیلترهای افقی در تصفیه‌خانه‌های آب شهری با ظرفیت متوسط و تصفیه‌خانه‌های آب صنعتی با ظرفیت بالا است. وقتی که دبی آب مورد نیاز بیش از 60 m3/hr باشد، استفاده از فیلترهای تحت فشار افقی اقتصادی و مقرون به صرفه می‌باشد. چنانچه ظرفیت مورد نیاز از 60 m3/hr کم‌تر باشد، بکارگیری فیلترهای تحت فشار عمودی توصیه می‌گردد.
با توجه به مقدار جامدات معلق در آب، این نوع از فیلترها را باید هر چند وقت یکبار تحت عملیات شستشوی معکوس قرار داد. این فرآیند می‌تواند بصورت‌های دستی، خودکار و یا نیمه خودکار انجام شود. برای عملیات شستشوی معکوس از بلوئرها و پمپ‌های آب مناسب استفاده می‌کنند که باید از نظر ظرفیت تأمین هوا و آب لازم، بدرستی انتخاب شوند.

تجهیزات:
– بدنه این فیلترها می‌تواند از جنس استیل/ فایبرگلاس/ کربن استیل با پوشش اپوکسی انتخاب گردد و حتماً باید قابلیت تحمل فشار تا 10 بار را داشته باشد.
– اتصالات و شیرآلات لازم جهت انجام شستشوی معکوس که می‌توانند بصورت دستی/ نیمه اتوماتیک/ تمام اتوماتیک باشند.
– شیرآلات لازم برای انجام هواگیری
– فشارسنج
– چندین لایه شن سیلیسی با دانه‌بندی‌های مختلف جهت استفاده در بستر فیلتر
– کربن اکتیو مرغوب برای استفاده در بستر فیلتر کربنی

مزایا:‌
بهره‌برداری آسان – حذف مؤثر کدورت و جامدات معلق موجود در آب

کاربرد در صنایع:‌
سیستم‌های پیش تصفیه برای اسمز معکوس – تصفیه خانه های آب شهری و صنعتی – فیلتراسیون آب بویلرها و برج ‌های خنک‌کننده