فیلتر شنی دستگاهی است که با فیلتر کردن فیزیکی آب موجب حذف ذرات معلق از قبیل گل و لای، رنگ، مواد آلی، باکتری‌ها و ذرات حاصل از خوردگی می‌شود.
آب بعد از عبور از مرحله زلال‌سازی، وارد مرحله فیلتراسیون می‌شود. در این مرحله، آب ورودی از میان لایه شنی صاف کننده و در جهت بالا به پایین جریان می‌یابد. دانه‌بندی این لایه شنی می‌تواند یکنواخت یا متفاوت باشد. شن مصرفی معمولاً از جنس سیلیس یا آنتراسیت در نظر گرفته می‌شود. در اثر عبور آب از خلل و فرج بین ذرات شن، مواد معلق موجود در آب به دام می‌افتند و آب خروجی تقریباً عاری از مواد معلق می‌شود. همواره برای جلوگیری از انسداد نازل‌ها، یک لایه شن درشت در کف قرار می‌گیرد و سپس لایه ریزتر بر روی آن ریخته می‌شود.

از نظر عملیاتی سیستم‌های فیلتراسیون بر دو نوعند:

1- فیلترهای ثقلی

سرعت عملیات فیلتراسیون در این نوع از فیلترها در حدود 120 تا 180 (m3/m2.day) می‌باشد و برای تصفیه خانه‌های بزرگ آب توصیه می‌شود. سطح فیلتراسیون بین 40 تا 100 m2 بوده و فاصله بین دو شستشو معمولاً بین 12 تا 72 ساعت در نظر گرفته می‌شود.

2- فیلترهای تحت فشار

در تصفیه خانه‌های کوچک و مراکز صنعتی که محدودیت فضا و سرمایه‌گذاری وجود دارد، استفاده از فیلترهای شنی تحت فشار توصیه می‌گردد. این نوع از فیلترها از مزیت‌های اندازه مناسب، کیفیت بالای آب خروجی، شستشوی آسان و نیز هزینه اندک برای احداث و نگهداری برخوردار هستند.
فیلترهای شنی تحت فشار به دو شکل عمودی و افقی ساخته می‌شوند. مانند شکل زیر:

(در این قسمت شکل فیلتر شنی‌های عمودی و افقی گذاشته شود)

برای اطلاعات بیش‌تر در این زمینه به بخش مقالات مراجعه نمایید.

از عمده‌ترین کاربردهای فیلترهای شنی می‌توان به تصفیه خانه‌های آب شرب ، تصفیه‌ آب استخر ، حذف رنگ‌ها ، آب برگشتی برج‌های خنک‌کن ، فیلتراسیون آب شرب و صنعتی اشاره نمود.

تجهیزات مرتبط با این سیستم عبارتند از:
ستون فیلتر شنی – پمپ – بلوئر – کمپرسور – شیرآلات – کنترلر – گیج – تابلو برق