آشنایی با کاربردهای سدیم متابیسولفیت
از این ماده بعضاً به عنوان دی سدیم (متابیسولفیت) یاد می شود. به عنوان ضد عفونی کننده، آنتی اکسیدان و ماده نگهدارنده استفاده می شود. سدیم متابیسولفیت برای از بین بردن مقدار کلر در تصفیه آب استفاده می شود. سدیم متابیسولفیت به عنوان حذف کننده اکسیژن محلول در آب عمل می کند. به عنوان نمونه در فرآیند گازدهی به ذغال سنگ که پساب قیر تولید می کند و می تواند مشکلات جدی زیست محیطی ایجاد کند. تحقیقاتی که برای تصفیه فاضلاب انجام شده است مستلزم صرف هزینه زیاد با طی مراحل طولانی است. به همین دلیل، یافتن روش دیگری که نسبتاً ارزان تر و ساده باشد، ضروری است. در پژوهشی با همین هدف مواد شیمیایی از قبیل هیپوکلریت کلسیم (CHC) ، پراکسید هیدروژن (H2O2) ، بی سولفیت سدیم (SBS) و متابیسولفیت سدیم (SMBS) جهت تصفیه پساب زغال سنگ مورد استفاده قرارگرفتند. نتایج نشان داد که استفاده از SMBS می تواند (TOC) را به طور مطلوب کاهش دهد. راندمان کاهش فنل کل، PAH کل ، بنزن و تولوئن به 100٪ می رسد. با این فرآیند ، مقادیر pH و رادیواکتیویته نیازهای تعیین شده توسط دولت جمهوری اندونزی را نیز برآورده می کنند.
افزودن مقدار مشخصی آب به قطران بیشترین تأثیر را در حل شدن ماده محلول در قطران نسبت به عامل تکان دادن و زمان دارد. SMBS در مقایسه با H2O2 ، CHC و SBS برای درمان قطران موثرتر است. و در صورت استفاده از این ماده برخی از پارامترهای اندازه گیری مانند TOC ، فنل کل و PAH به شدت کاهش می یابد. مقدار pH و خصوصیات رادیواکتیو مطابق با الزامات مندرج در قوانین جمهوری اندونزی است. تحقیقات بیشتر به منظور درمان سولفات انجام می شود. روشی که انجام آن آسان است با استفاده از روش بارش است. یونهای سولفات را می توان بصورت سولفات کلسیم با افزودن آهک رسوب داد.
متابیسولفیت سدیم (پیروسولفیت) که برای حذف کلر باقیمانده از آب استفاده می شود ، قادر به اتصال اکسیژن محلول در آب است. واکنش اتصال اکسیژن در دو مرحله انجام می شود:
1) هیدرولیز درون آب انجام می شود تا سدیم هیدروسولفیت تولید شود، سپس
2) هیدروسولفیت سدیم به هیدروسولفات اکسید می شود
آخرین فرآیند دارای سرعت نسبتاً کمی است و به عوامل مختلفی بستگی دارد (دما ، میزان اکسیژن اولیه ، در دسترس بودن کاتالیزور و غلظت پیروسولفیت). با توجه به اینکه غلظت اکسیژن در آب پرمیت واحد فیلتراسیون کمتر از میزان اشباع استُ یک، زمان لازم برای بدست آوردن این سطح مانع کوتاه تر خواهد بود. عاملی مانند جریان آب و تلاطم همچنین باعث افزایش سرعت واکنش اتصال به اکسیژن می شود، که تحت این شرایط غیرقابل دستیابی است.
منابع
W A Setiawan et al., Assesing efectiveness of sodium metabisulfite for treatment of coal tar wastewater, Earth and Environmental Science, 2018.
Oleksandr Goncharov, The use of different brands of sodium metabisulfite for water deoxygenation, technical report, 2011.