در تصفیه خانه های آب از فرایندهای متعارف ته نشینی برای کم نمودن میزان مواد معلق و در نتیجه کاهش بار این مواد به فیلترهای شنی استفاده می شود. حداقل زمان ماند در حوضچه های ته نشینی متعارف حدود 3-4 ساعت است. همانطور که ملاحظه می گردد این زمان برای فرایند ته نشینی که خود قسمتی از فرایند کلی تصفیه آب است زیاد می باشد و باعث می گردد که حجم تصفیه خانه بزرگ شده و در نتیجه سطح اشغالی و هزینه ساخت تصفیه خانه افزایش یابد. برای برطرف کردن این اشکال، امروزه از حوضچه های ته نشینی سریع که تحت عنوان حوضچه های ته نشینی با بار زیاد (High Rate Settling Tanks or High Rate Clarifiers) معروف هستند، استفاده می شود.

برخی از امتیازات کلاریفایرهای با بار زیاد که در ایران به ته نشین کننده های لاملا معروف می باشند عبارتند از:

– زمان ماند کم (کمتر از 1 ساعت)

– بار سطحی زیاد (حدود 8 m^3/m^2/hr )

– نیاز به زمین کمتر

– لجن روبی آسان

– راندمان بالا

– تحمل شوک و جریان پیک در دبی آب ورودی

ته نشین کننده ها با بار زیاد به دو دسته تقسیم می شوند:

1- ته نشین کننده های لوله ای

2- ته نشین کننده های صفحه ای

ته نشین کننده های با بار هیدرولیکی زیاد صفحه ای خود به 2 دسته تقسیم می شوند:

الف) صفحات موجدار موازی (کروگیت) (Corrugated Plate Interceptors (CPI))(Corrugated Parallel Plates)

ب) صفحات صاف موازی (Parallel Flat Plates)

این صفحات بر حسب سفارش مشتری می توانند از جنس های پلی اتیلن، گالوانیزه، استنلس استیل، فایبر گلاس و حتی تفلون ساخته شوند.

جهت طراحی سیستمهای ته نشینی لاملا از رابطه تقریبی زیر می توان استفاده نمود:

(A=W (NP+Cos ϴ

که در این رابطه:

A: سطح کل مورد نیاز ته نشینی

N: تعداد صفحات لاملا

W: عرض هر صفحه

P: فاصله بین صفحات

ϴ: زاوبه صفحه با افق

می باشد. تعیین سطح کل مورد نیاز ته نشینی (A) بسته به کیفیت آب ورودی و نوع و جنس صفحات متفاوت بوده

لازم به تذکر است که صفحات لاملا و صفحات پکینگ مدیا در ظاهر به یکدیگر شبیه می باشند لیکن در شکل قرارگیری صفحات و نیز نحوه قرار گیری صفحات موجدار تفاوتهای اساسی وجود دارد که در هنگام خرید و سفارش بایستی مورد توجه کامل قرار گیرد.

مقایسه انواع ته نشین کننده

راندمان حذف كدورت (Turbidity Removal Efficiency(%))	زمان ماند (Retention Time (min))	ميزان بارگذاري (m^3/m^2/h) (Overflow rate)	واحد زلال سازي (ته نشيني) (Clarification Unit)
95-90	120-60	12-5	زلال ساز لاملا (Lamella Clarifier)
95-90	180-120	2-1	ته نشين كننده مستطيلي (Rectangular)
95-90	120-60	3-1	ته نشين كننده مدور (Circular Sedimentation Tank)
95-90	180-120	3-1	ته نشين كننده با بالشتك انعقاد (Floc Blanket Clarifier)
99-90	16-10	120›	ته نشيني با برگشت لجن (Sludge Re-circulation)
99-90	15	30›	ته نشين مغناطيسي (Magnetite)

هت بهینه سازی فرآیند ته نشینی و زلال سازی ایده آل پسابها ار صفحات لاملا(Lamella) استفاده می شود.لاملاها صفحاتی هستند که با زاویه 60 درجه به موازات یکدیگر قرار گرفته اند و باعث افزایش سرعت ته نشینی ذرات معلق و راندمان مخازن ته نشینی می گردند.پکینگ های ته نشینی باعث افزایش سطحدر واحد ته نشینی شده و لذا باعث کوچک تر شدن ابعاد مخزن ته نشینی می گردند و زمان ماند هیدرولیکی را کاهش می دهند. در لاملاها نکته مهم مقدارسطح ته نشینی پکینگ های لاملا می باشد. امروزه استفاده از صفحات مورب ته نشینی(صفحات شیبدار) جهت افزایش زلال سازی آب و پساب وکاهش کدورت در کلاریفایرها بسیار گسترش یافته است.پکینگ های ته نشینی یا پکینگ های معروف به پکینگ های لانه زنبوری سرعت ته نشینی لجن بیولوژیک یا لجن شیمیایی را افزایش داده و از فرار لجن و فلوک ها جلوگیری می کنند.این صفحات مورب ته نشینی می توانند بعد از واحد هوادهی و یا واحد انعقاد و لخته سازی داخل کلاریفایر(زلال ساز) تصفیه خانه نصب گردند و در واحدهایی که ته نشینی نامناسب دارند، سبب ارتقاء ته نشینی و صاف سازی آب و پساب گردند.

یکی دیگر از موارد استفاده لاملاها،کاربرد در مخازن چربی گیر ثقلی است. در مخازن چربی گیری بصورت ثقلی لاملاها باعث افزایش سرعت صعود ذرات چریی آزاد(Oil Free) گردیده

و راندمان حذف چربی بطور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد که به این روش حذف روغن و چربی اصطلاحا روش CPI می گویند.با استفاده از این پکینگها می توان ذرات روغن تا قطر 60 میکرون را از آب و یا پساب جدا کرد.

مشخصات لاملای ته نشینی(تیوپ لاملا)

v جنس PVC و PP

v مقاوم در برابر اشعه UV

v دارای ضخامت و استحکام مناسب

v دارای زاویه 60 درجه نسبت به سطح افق

v مقاوم تا دمای 60 درجه سانتی گراد

مزایای لاملا

v افزایش سطح و راندمان مخازن ته نشینی

v افزایش سطح و راندمان مخازن حذف روغن

v ارتقاء ظرفیت تصفیه خانه های آب و فاضلاب

v جلوگیری از فرار ذرات معلق و ذرات روغن و چربی

v حذف کدورت و تولید پساب کاملا زلال

v کاهش حجم مخازن ته نشینی و مخازن حذف روغن

v کاهش ابعاد واحد ته نشینی و چربی گیر و هزینه های ساخت